Give Me Five

เนื่องด้วยส่วนงานกายภาพบำบัดมีผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่มาเข้ารับบริการทางกายภาพบำบัด ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองจะมีภาวะกล้ามเนื้อหดเกร็ง (spasticity) และข้อติดยึด (joint contracture) เป็นภาวะที่พบได้บ่อยในแขนและมือโดย พบว่าภาวะกล้ามเนื้อหดเกร็งมีส่วนทำให้เกิดข้อติดยึดตามมาได้ ซึ่งข้อติดยึดบริเวณข้อมือและนิ้วมือจะเป็นอุปสรรคต่อการเคลื่อนไหวทำให้ระดับความสามารถของผู้ป่วยลดลง ส่วนงานกายภาพบำบัดจึงประดิษฐ์นวัตกรรม อุปกรณ์ Give Me Five ดามกันนิ้วมืองอ (Palmar Correction Splint) ป้องกันข้อนิ้วแข็งงอ ป้อ

คุณสมบัติ

---

เป้าหมาย : 

1. เพื่อใช้ป้องกัน/ฟื้นฟู ดามลดอาการเกร็งของข้อมือและนิ้วมือของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง
2. เพื่อให้ผู้ป่วยสามารถฝึกเพิ่มความแข็งแรงเนื้อเหยียดแขนได้ดีมากขึ้น

 

ขั้นตอนการนำไปใช้งาน

1. วางมือลงบนแผ่นไม้กระดานอัดอุปกรณ์
2. ปรับเลื่อนสายรัดเพิ่มความกระชับข้อมือและนิ้วมือ และช่วยในการกางนิ้วมือ
3. เปลี่ยน/ถอด ทุก 2 ชั่วโมงเพื่อผ่อนคลาย ควบคู่กับการบริหารข้อนิ้ว ข้อมือ โดยผู้ดูแล

คุณลักษณะ

---

วัสดุ/อุปกรณ์

1. แผ่นไม้กระดานอัด
2. สายรัดตีนตุ๊กแก
3. รีเวท (หมุดย้ำ) จำนวน 14 ตัว/ตัวยิงรีเวท
4. กรรไกร/คัดเตอร์/สว่านเลื้อยไม้

การทำนวัตกรรม

1. ตัดแผ่นไม้กระดานอัด ให้เป็นรูปมือ มีขนาดใหญ่กว่าฝ่ามือจริงเล็กน้อย
2. เจาะรูและติดสายรัดตีนตุ๊กแกให้ตรงกับบริเวณ ข้อนิ้ว ข้อมือ โดยใช้ รีเวท ย้ำเพื่อยึดติด

งบประมาณ/ต้นทุน

1. แผ่นไม้กระดานอัดราคา 40 บาท
2. สายรัดตีนตุ๊กแก 10 บาท
3. รีเวท (หมุดย้ำ) จำนวน 14 ตัว ตัวละ 2 บาท รวมเป็น 28 บาท

   รวมเป็นเงินทั้งหมด 78 บาท/ชิ้น

 

ข้อมูลอื่น ๆ

---

Check/Study

1. ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่ใช้นวัตกรรม Give Me Five มีภาวะอาการเกร็งของกล้ามเนื้อมือลดลง 1 ระดับ มากกว่าหรือเท่ากับร้อยละ 80 โดยใช้ Modified Ashworth scale (MAS) ในการประเมิน

ตารางที่ 1 แสดงการเปรียบเทียบภาวะอาการเกร็งของกล้ามเนื้อมือ ของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองก่อนและหลังการใช้ Give Me Five เพื่อลดอาการเกร็งของกล้ามเนื้อมือ

ผู้ป่วย Stroke	ภาวะอาการเกร็งของกล้ามเนื้อมือ
	ก่อนการรักษา	หลังการรักษา
คนที่ 1	MAS = 3	MAS = 2

 

2. ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองมีกำลังกล้ามเนื้อ (Muscle power) เหยียดแขนเพิ่มขึ้นหลังจากใช้เครื่องมือนวัตกรรม Give Me Five เพิ่มขึ้นอย่างน้อย 1 ระดับ

ตารางที่ 1 แสดงการเปรียบเทียบกำลังกล้ามเนื้อ (Muscle power) เหยียดแขนของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองก่อนและหลังการใช้ Give Me Five เพื่อเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อเหยียดแขน

ผู้ป่วย Stroke	ความแข็งแรงของกล้ามเนื้อเหยียดแขน
	ก่อนการรักษา	หลังการรักษา
คนที่ 1	Gr.1+	Gr.3

 

3. ความพึงพอใจในการใช้นวัตกรรม Give Me Five ของเจ้าหน้าที่ ผู้ป่วย และญาติ มากกว่าหรือเท่ากับร้อยละ 80

ตารางที่ 2 แสดงคะแนนระดับความพึงพอใจต่อนวัตกรรม Give Me Five (คะแนน 5 = พึงพอใจมากที่สุด, 4 = พึงพอใจมาก, 3 = พึงพอใจปานกลาง, 2= พึงพอใจน้อย, 1= พึงพอใจน้อยที่สุด )

ผู้ป่วย ญาติ      เจ้าหน้าที	ระดับความพึงพอใจ
	ใช้ง่ายและเหมาะสม	ปลอดภัย	สะดวกสบายต่อการใช้งาน	มีประโยชน์ ป้องกันข้อยึดติด
1	5	5	5	5
2	5	4	4	5
3	4	4	4	5
4	5	5	5	5
5	4	4	4	4
6	5	3	4	5
7	5	4	5	5
8	5	5	5	5
9	5	4	5	4
10	5	5	5	5
รวม	48 คะแนน	43 คะแนน	46 คะแนน	48 คะแนน
	ร้อยละ 96	ร้อยละ 86	ร้อยละ92	ร้อยละ 96

 

 

Action

จากการทดลองใช้นวัตกรรม Give Me Five ในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง ในระยะเวลา 1 เดือน    ผลการที่ได้คือ ก่อนใช้นวัตกรรม ผู้ป่วยมีภาวะอาการเกร็งของกล้ามเนื้อมือ = 3 และหลังจากการใช้นวัตกรรม ผู้ป่วยมีภาวะอาการเกร็งของกล้ามเนื้อมือ = 2  ดังนั้นจะเห็นได้ว่า นวัตกรรม Give Me Five สามารถป้องกันและลดการหดตัวของเนื้อเยื่อและข้อต่อที่เกิดจากพยาธิสภาพบริเวณข้อต่อและกล้ามเนื้อได้ดี หากมีการใช้ในการบำบัดฟื้นฟูจากผู้ป่วยที่มีลักษณะดังกล่าวอยู่ต้องใช้ระยะเวลา แปรผันตามระยะเวลาที่มีอาการ ดังนั้น จึงควรใช้อุปกรณ์ตั้งแต่เริ่มต้นการเกิดพยาธิสภาพ และนำไปปรับการการใช้ในส่วนอวัยวะต่างๆ เช่น ข้อศอก เข่า ข้อเท้า เป็นต้น